Vùng quê xứ Nghê-một vùng đất đa dạng về địa hình, đa dạng về bản sắc. Mùa nào thức nấy, vùng đất này đều có nhiều loại cây ăn quả, đem lại thu nhập cao cho bà con nông dân. Cam Xã Đoài trở thành một thương hiệu nổi tiếng bởi sự thơm ngon, sánh vàng đi vào trong thơ ca: Cam Xã Đoài mọng nước, giọt vàng như mật ong” cho thấy sự cuốn hút của nó đến người tiêu dùng. Tuy nhiên, về với Yên Thành,trồng cam đang trở thành một nguồn thu nhập khác ngoài cây lúa,phá thế độc canh, trở thành một cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao và có giá trị thương hiệu trên địa bàn xứ Nghệ.
Những vườn cam tươi tốt
“Yên Thành gạo trắng nước trong” ngày nay ngoài những vựa lúa chín vàng còn có những vườn cam sai trĩu quả. Đây chính là đặc sản mới trong những năm vừa qua khi nhắc đến quê lúa.Phát huy lợi thế vùng trung du miền núi, đất thổ nhưỡng phù hợp với loại hình trồng cây ăn quả, những năm gần đây, nhiều xã Kim thành, Minh Thành, Đồng Thành có những vườn cam sai trĩu quả.Khi nói về cam Yên Thành, thật thiếu sót nếu như không nhắc tới ông Trịnh Xuân Gíao,chủ trang trại cam Thiên Sơn xã Đông Thành. Vào năm 2001, tình cờ được người bạn mời ăn thử quả cam trồng ở xã Minh Thành, huyện Yên Thành, ông ngỡ ngàng trước hương vị thơm ngon, độ đậm đà tan chảy của từng múi cam, không hề thua kém quả cam Xã Đoài trứ danh bấy lâu nay. Sau đó ông Giáo cất công tìm hiểu, nghiên cứu đất đai, thổ nhưỡng, khí hậu của vùng đất xã mình,và thử trồng loại cam trên chính mảnh đất quê mình.Năm 2004, ông tìm được mảnh đất ưng ý ở xóm Đống Trung, xã Đồng Thành, huyện Yên Thành và bắt đầu phát triển trồng cam với hy vọng tạo nên thu nhập phát triển kinh tế xã hội và thương hiệu cho loại cam ngon đặc biệt này.
Cam Yên thành ngon, ngọt đậm
Với ý chí và mong ước của mình, qua 2 năm khai phá và cải tạo đất đai từ một khu rừng bạch đàn, ông đã biến thành một vùng đối màu mỡ.Ông Giáo kết hợp với ông Nguyễn Hữu Bình, là một người có kinh nghiệm về nghề trồng cam trên 35 năm có nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật. Thời gian đầu để bớt khó khăn về vốn, ông mời một số bạn nữa cùng tham gia. Chính sự vươn lên mọi khó khăn bước đầu ấy đã khởi đầu cho một vụ cam ngon, ngọt trên đất Yên Thành.
Từ mô hình của ông Bình và ông Giáo, phát huy lợi thế của vùng đất này,nhiều xã thuộc huyện Yên Thành như Minh Thành, Đông Thành, Kim Thành.
Từ mô hình trang trại cam ông Bình và ông Giáo, phát huy lợi thế về đất đai, thổ nhưỡng, hiện nay nhiều xã vùng đồi ở Yên Thành như: Minh Thành, Đồng Thành, Kim Thành… đã có hàng trăm hộ trồng cam, với diện tích trên 100 ha. Hiện nay ở xã Minh Thành đã có trên 200 hộ đầu tư trồng cam, với diện tích 32 ha.Cam sành là cây trồng truyền thống của người dân địa phương, các hộ dân không những có kinh nghiệm trồng và kỹ thuật chăm sóc để cây cam đạt hiệu quả kinh tế cao mà còn tạo được thị trường tiêu thụ ổn định.Đã từ lâu thương hiệu cam Minh Thành đã được nhiều nơi biết đến bởi chất lượng quả và vị ngọt thơm.Ngày nay, trên địa bàn Nghệ An nhiều vùng trồng cam nổi tiếng như cam Nghĩa Đàn, Qùy Hợp, Xã Đoài… thì cam Yên Thành đang ngày càng được nhiều người biết đến.
Nhộn nhịp mùa cam
Thời điểm này cam ở Minh Thành đã bắt đầu chín và cho thu hoạch, vừa được mùa lại được giá, gia đình ông không giấu nổi niềm vui.Toàn huyện có gần 200 ha tính cả trồng phân tán.Nhờ đúc rút kinh nghiệm và chú trọng áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật nên chất lượng cam Yên Thành ngày càng được khẳng định, cho hiệu quả kinh tế cao. Cam Yên Thành có đặc điểm vỏ mỏng, thơm, vị ngọt đậm đà, lại là trái cây tốt cho sức khỏe. Bình quân mỗi ha đạt từ 14-15 tấn quả, giá bán từ 50.000 – 80.000 đồng/kg, dịp Tết Nguyên đán vừa qua giá bán hơn 100.000 đồng/kg, được thương lái đến thu mua tận vườn.Những giỏ cam chất đầy, được gói bọc cẩn thận mang đi tiêu thụ nhiều nơi trên cả nước.Tiếng lành đồn xa, cam Minh Thành đang trở thành một thương hiệu lớn góp phần làm phong phú hơn thương hiệu cam Vinh trên địa bàn tỉnh.Với niềm vui được mùa, cam đã mang lại nguồn thu nhập cao cho người dân, như gia đình ông Giáo mỗi năm thu nhập cả tỉ đồng.Người nông dân Yên Thành ngày nay khởi sắc với niềm vui hân hoan, một năm được mùa, tết càng đầm ấm, đoàn viên.
Vàng ươm cam Yên Thành
Theo bà con trong xã, năm nay con cháu về quê có thể đi bằng phương tiện hàng không với vé máy bay giá rẻ đi Vinh về trong ngày, nhanh tiện lợi hơn, lại được xe đưa đón sân bay Vinh chở về tận nhà, không còn cảnh tết đến chờ nhau mòn mỏi.Niềm vui lại nhân đôi khi cam được mùa.