Đất Yên Thành quê mẹ từ xưa đã níu chân bao du khách gần xa, có lẽ vùng đất cổ luôn ngân vang điệu ví dặm xứ nghệ, nơi ấy, những cánh cò lả lơi bay lượn trên cánh đồng, những dòng sông uốn lượn bên những dãy núi trùng điệp. Phải chăng vùng đất cổ này được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho những cánh đồng màu mỡ trù phú với những ngôi đền, chùa linh thiêng gắn liền với tín ngưỡng nông nghiệp.Đây là vùng đất ấm no nức tiếng:

“Nghệ Đông Thành/ Thanh Nông Cống”

hay

“Hết nước thì có nước nguồn/ Hết gạo thì có gạo buôn Đông Thành”…

Như vậy, từ xưa vùng đất này đã đầy sức cuốn hút, mời gọi. Những điều đó cũng cho thấy ở đây có nguồn “tài nguyên du lịch”.Nhà văn Nguyễn Xuân Phầu để lại mấy câu thơ lưu luyến nghĩa tình sâu nặng “Sông Dinh một thuở đôi bờ nhớ/ Rú Gám ba tầng mấy dặm thương”. Sông Dinh, Rú Gám biểu tượng của vùng đất này với sự địa linh nhân tụ, gắn liền với bao thăng trầm của lịch sử. Ngày nay, dòng sông dinh hiền hòa với đôi bờ xanh mướt, rú Gám với những áng mây bồng bềnh luôn làm say lòng bao lữ khách gần xa.

Đền thờ Hồ Tông Thốc

Ngày nay, khi về du lịch Yên Thành, du khách có thể đi bằng vé máy bay giá rẻ đi Vinh rồi đồng hành cùng xe đưa đón sân bay Vinh, hoặc xe khách, tàu hỏa. Hãy một lần về vùng đất bình yên này và khám phá những điều kỳ diệu ở vùng quê lúa.

Ngay tại Rú Gám từ xưa đã hình thành một quần thể di tích Đền, Chùa Gám, Đền Cửa Ông và Đền thờ Bạch Y công chúa. Đền, Chùa Gám là di tích xuất hiện từ rất sớm, vào khoảng đầu thế kỷ thứ X, là di tích có giá trị kiến trúc nghệ thuật độc đáo, còn lưu dấu triết lý “tam giáo đồng nguyên” mà nổi bật là dấu ấn thiền phái Trúc Lâm.

Xung quanh trung tâm tín ngưỡng Đền, Chùa Gám còn có một “trữ lượng” lớn những địa chỉ có thể kết nối thành điểm đến. Trong đó, nhiều di tích mang giá trị nghệ thuật kiến trúc độc đáo, nằm giữa vùng đồng quê làng mạc đậm nét nông thôn Trung bộ, hoặc ở vùng bán sơn địa có sơn thủy hữu tình, là tiềm năng lớn để phát triển du lịch nông thôn như: Đền Đức Hoàng (Phúc Thành), Đình – chùa Bảo Lâm (Hoa Thành), Nhà thờ đá Bảo Nham (Bảo Thành), Đình Sừng (Lăng Thành), Đình Hậu (Bắc Thành), Đình Cả (Hoa Thành)… Một số di tích lịch sử cách mạng tại những nơi có cảnh quan đẹp như: Nhà lưu niệm đồng chí Phan Đăng Lưu (Hoa Thành),Khu lưu niệm Bác Hồ về thăm Vĩnh Thành (Vĩnh Thành), Di tích Tràng Kè (Mỹ Thành)…

Đền Canh

Yên thành còn là vùng đất hiếu học, nơi đã sinh ra những bậc nhân tài cho đất nước như trạng nguyên Bạch Liêu, hay dòng họ Hồ ba đời trạng nguyên: Hồ Tông Đốc, Hồ Tông Thốc,Hồ Tông Thành…. cùng nhiều bậc anh tài với hồn thơ thi sĩ được bao người ngưỡng mộ. Cái vùng đất ấy bởi cái làng mạc trù phú mà hồn văn thơ cũng sâu sắc đến lạ.
“Cọng rơm đốt cháy mùa đông
Mây lan nhả khói trắng đồng bụi mưa
Chiều rồi cứ ngỡ còn trưa
Đêm tàn lâu thế sao chưa đến ngày…”

Yên Thành có thế đất “phía trước kho lương, phía sau rương tiền”, tiến có thể đánh, lui có thể giữ, vì vậy từ thời Bắc thuộc, thời Tiền Lê, thời Trần, đây là lỵ sở của Châu Diễn, của Đông Thành. Đất này còn là hậu cứ quân sự, là căn cứ địa để tụ nghĩa dụng binh nuôi dưỡng ngọn lửa yêu nước, tinh thần tự lực tự cường. Do vậy, đây là nơi có thể gắn du lịch sinh thái với du lịch lịch sử, trở về với những bài học tình yêu nguồn cội, tình yêu quê hương, đất nước. Những câu chuyện về tên núi tên sông như lèn Vũ Kỳ, lèn Voi, Động Thờ, sông Dinh,… hãy còn lấp lánh giá trị lịch sử và nhân văn. Những giai thoại về thành Dền, chùa Thông, những chuyện kể về Uy dũng Đại vương Phan Cảnh Quang, về cụ Nghè Nguyễn Xuân Ôn, Phó tướng phong trào Cần Vương Lê Doãn Nhã, vị chủ điền trang yêu nước Tô Bá Ngọc, về cụ Tác Bảy – Lãnh Ngợi, cụ cử nhân võ yêu nước Chu Trạc,… và đặc biệt là tấm gương người chiến sỹ cách mạng tiền bối xuất sắc của Đảng – đồng chí Phan Đăng Lưu, thực sự cho thấy mỗi bước đi trên vùng đất này đều như được tiếp xúc, gặp gỡ với những trầm tích và hội tụ bề dày lịch sử.

Cánh đồng lúa Yên Thành

Nằm giữa vùng trung tâm Đông Bắc Nghệ An, Yên Thành còn có ưu thế trong việc thu hút du khách bởi nơi đây có một quần thể rừng sinh thái với thảm động thực vật khá phong phú, đa dạng như rừng Xanh Gám, rừng lim nguyên sinh Lăng Thành, Hậu Thành và một diện tích đất rừng trải dài từ phía Bắc, đến Tây sang Nam của huyện (Đức Thành đến Sơn Thành).

Với trên 220 sông ngòi, hồ đập vừa tưới tiêu, vừa tạo cảnh quan về một vùng quê sơn thủy hữu tình có cảnh tượng tươi sáng. Nhiều điểm đến như đập Vệ Vừng, hồ Quản Hài, đập Lọ Nồi, đập Sặt, hồ Xuân Nguyên, đầm sen Diệu Ốc, Lèn Vũ Kỳ, chùa Thiên tạo… hay các vườn chim tự nhiên mà tiêu biểu là vườn chim rộng hơn 2 ha của gia đình anh Vũ Văn Ngân ở xóm 10, xã Lý Thành, huyện Yên Thành, đảo cò ở hồ Vệ Vừng.

Gắn với các di tích lịch sử, văn hóa, là các lễ hội dân gian truyền thống, là nơi diễn ra các sinh hoạt văn hóa dân gian đậm đà sắc thái của cư dân nông nghiệp lúa nước như: Đền Cả (Nhân Thành), Đại điển – Đình Mõ (Hậu Thành), Đền Cả (Hoa Thành),Lễ hội Đền Đức Hoàng (Phúc Thành), Đền, chùa Gám (Xuân Thành), Đền Canh (Đức Thành)… Yên Thành còn là một trong những cái nôi của phong trào văn hóa, nghệ thuật dân gian, nghệ thuật quần chúng.Nhiêu làng xã còn lưu giữ được hìn thức sinh hoạt văn hóa độc đáo:” hát Tuồng ở Xuân Thành, Vĩnh Thành, hát chèo Lăng Thành, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh ở Phúc Thành, Đồng Thành…

Tế lễ đền Canh

Yên thành- quê lúa còn có những cánh đồng bát ngát chạy tận chân trời, nơi đây có những sản vật đặc trưng như gạo thơm, gạo thảo dược, Vĩnh Thành,cam Đồng Thành và Minh Thành, đào Kim Thành và Minh Thành, nấm Nam Thành, Sơn Thành, Lý Thành, Long Thành…và cả mật ong Minh Thành, Quang Thành, Tây Thành… Không chỉ thế, Yên Thành còn gìn giữ những làng nghề truyền thống như bún bánh Vĩnh Hòa,mây tre đan Yên Hội, làng tăm hương Yên Bang, làng nghề nồi đất, làng đan chiếu cói Long Thành.

Những làng quê yên bình bao lâu nay vẫn còn giữ được nét riêng với những con đường , những cây đ cổ thụ, những mái ngói in bóng thời gian.Còn đó bờ đê những chiều hè thả diều, những con trâu tung tăng gặm cỏ, còn đó anh mắt hiền hậu của những người nông dân chất phác.

Đập Vệ Vừng

Trên khung cảnh núi non xanh biếc, ruộng đồng tốt tươi, quang cảnh phố thị và làng xã đan cài nhiều nét cổ điển và hiện đại, vừa có nét thuần khiết quê kiểng trong lành, vừa thuận tiện trong việc kết nối với các điểm đến khác lân cận, Yên Thành hứa hẹn sẽ trở thành vùng đất có sức thu hút mạnh mẽ. Tại Yên Thành, các cơ quan chuyên ngành, các chuyên gia về du lịch cộng đồng thế giới và trong nước đã khẳng định đây chính là “miền đất hứa” cho các loại hình du lịch: Du lịch tâm linh – văn hóa; du lịch nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái, du lịch ẩm thực, du lịch lịch sử – nghiên cứu…