Nếu ai đi về xã Đô Thành, huyện Yên Thành sẽ không khỏi ngạc nhiên khi ngước nhìn những tòa nhà cao tầng, những ngôi biệt thự sang trọng nối nhau trong xã. Người ta gọi đây là làng tỉ phú hay còn gọi là làng đi Tây.

Ít ai biết rằng, trước đây đô thành là một vùng chiêm trũng thuần nông, cuộc sống người dân nơi đây chủ yếu sống bằng cây lúa, một nắng hai sương , cần cù lam lũ mà cái đói cái nghèo vẫn cứ đeo đuổi.Và ngoài nghề nông ra,không còn một nghề phụ nào để làm vào lúc nông nhàn.

Những ngôi biệt thự trên quê lúa

Với trăn trở tìm cách thoát khỏi cái đói cái nghèo, nhiều người nông dân đã tìm cách đi làm ăn xa, thoát khỏi cảnh ruộng đồng, hy vọng đổi đời. Thửa ấy gỗ rừng còn nhiều, nhận thấy buôn gỗ là một nghề nhanh có tiền, đem lại thu nhập cao nên nhiều người trong làng bắt đầu rời quê ra đi.Trong quá trình đi buôn gỗ, nhận thấy nhiều sản phẩm thừa từ gỗ vứt bỏ đi thì phí nên anh em lại rủ nhau gom về đóng tủ, đóng bàn dùng trong sinh hoạt gia đình. Từ cái chắp nhặt chặt bị đó mà nghề mộc lại ra đời giúp bà con trong xã thoát nghèo, thoát khổ thay vì nghề buôn gỗ nguy hiểm lại rủi ro cao.Từ khi có nghề, bà con thi nhau mở xưởng, làm các sản phẩm như bàn, ghế, tủ, giường.Cũng nhờ thời kỳ đó, nghề này còn chưa phổ biến nên sản phẩm làm ra đều tiêu thụ được ngay.

Những năm đó xuống chợ Si (Diễn Châu), chợ Dinh (Yên Thành) và nhiều nơi khác đều thấy sự có mặt của các mặt hàng mộc “Made in Đô Thành”. Nguyên liệu được lấy từ những sản phẩm thừa trong quá trình buôn gỗ để làm nên đem lại thu nhập khá. Đời sống bà con dần dần được nâng cao. Giờ đây Đô Thành không còn là độc canh cây lúa nữa mà việc làm của họ quanh năm không hết. Thời điểm đó, nhà nhà làm mộc, cả xóm, cả xã đều theo nghề mộc.

Một thời gian sau, do nhận thấy có thể làm giàu từ nghề mộc, nhiều vùng đua nhau mở xưởng sản xuất gỗ, vì thế giá cả không còn được như xưa, sản phẩm không còn bán được như xưa nên nhiều người bỏ nghề

Lại nói về chuyện thoát nghèo, cùng thời điểm đó, nhà nước lại có chính sách giao thương với các nước phương tây,Với sự nhạy bén biết được đây là một thời cơ tốt, nhiều người mạnh dạn xuất ngoại mong muốn về dựng nhà, dựng làng giàu mạnh.

Phố nhà giàu ở nông thôn chẳng khác gì thành phố

Khi trong nước dần trở nên khó làm ăn thì người dân nơi đây bắt đầu nghĩ đến việc ra nước ngoài kiếm “cơm”. Đó là vào những năm cuối thập kỷ 80, đầu 90 của thế kỷ trước, các lao động ở Đô Thành bắt đầu đi xuất khẩu lao động sang các nước như Đức, Ba Lan, Anh, Úc… để tìm kiếm cơ hội làm ăn.

Lúc đầu toàn xã cũng chỉ có một vài người đi. Về sau những người đi đầu tiên sang đó thấy làm ăn được nên lại về kéo anh em, bà con xuất ngoại kiếm tiền. Cứ thế, lượng người đi Tây ngày một tăng lên. Thời kỳ bấy giờ đi xuất khẩu lao động còn dễ nên cứ thấy làm ăn được là họ lại ồ ạt kéo nhau sang đó. Nhờ đó mà cuộc sống của người dân nơi đây đã đổi thay một cách chóng mặt.Có gia đình 4-5 người cùng đi Tây.Ngày nay bà con còn sang lào buôn bán, tạo nên một diện mạo làng xã đổi mới vô cùng.Chính trong điều kiện dư dả, nhiều gia đình tổ chức đi du lịch xa trong và ngoài nước với vé máy bay giá rẻ đi Vinh, mặc dù trong xã nhiều gia đình có ô tô nhưng xe đưa đón sân bay Vinh phục vụ chu đáo luôn được mọi người lựa chọn.
Không chỉ được gọi là làng đi tây mà Đô Thành có còn tên gọi khác ” phố Lúa”.

Những ngôi biệt thự hoành tráng

Về với Đô Thành người ta ấn tượng bởi những dãy nhà san sát cao cổng kín tường, nhiều ô tô đậu san sát ngoài cửa, trong đó có nhiều xế hộp hạng sang. Đường làng được bê tông hoá len lỏi tới từng hộ gia đình. Đô Thành như một “khu phố” sầm uất đang chuyển mình.Tính đến nay, xã có đến 2.000 người xuất khẩu ra nước ngoài. Hiện nay, xã Đô Thành có hơn 300 tỉ phú, nhiều người trong số họ sau nhiều năm làm ăn ở nước ngoài đã trở về thành lập công ty ngay trên chính quê hương, tạo việc làm thường xuyên cho hàng ngàn người lao động trong và ngoài xã.

Để có được thành quả như hiện nay, con em trong xã đã phải nỗ lực rất nhiều, phải cần cù, siêng năng chịu khó, vươn lên khó khăn. Chính nhờ những đức tính đó mà Đô Thành ngày nay trở thành một xã giàu nhất nhì trong tỉnh, đáng để học hỏi và noi theo.